Sân vườn Nhật Bản là một không gian cảnh quan mang đậm văn hóa truyền thống. Chịu ảnh hưởng sâu sắc của đạo Thiền tông nên các chi tiết đều hướng đến vẻ đẹp thanh thản, thoát tục; chú trọng một không gian yên tĩnh, thanh bình, thư thái nhất. Đặc biệt trong các khu vườn Nhật, các loại cây trồng là một trong những yếu tố tạo nên linh hồn của khu vườn. Người Nhật lựa chọn cây và làm thế nào để tạo nên không gian như vậy?
Kiểm soát kích thước và hình dáng cây
Người Nhật luôn tỉ mỉ, cẩn thận trong mọi tình huống. Trong thiết kế cây trồng cũng không ngoại lệ. Họ chú trọng đến việc khống chế kích thước; hình dáng của từng cây để luôn giữ được tính ổn định cho khu vườn. Đó là một trong những lí do người Nhật rất chuộng các loại cây có tuổi thọ cao, dẻo dai, dễ tạo dáng như thông đen, tùng la hán.
Ảnh: Internet
Ở Nhật Bản, người ta gọi thông đen là “Vua của các loại Bonsai”. Bởi chúng mang vẻ đẹp đầy nam tính và phong trần. Thông đen với đặc điểm từ thân tới vỏ đều nứt toác, lá khá thô và cứng hướng lên trên; dáng vẻ như của một lực điền.
Hiếm có một loại cây nào có thế đẹp và hiên ngang như tùng la hán. Dáng trực, thế tùng thẳng, cứng cỏi tạo nên khí thế và vẻ cao sang. Dù trong mưa giông bão tố, tùng la hán vẫn thẳng đứng, không hề xiêu vẹo.
Ảnh: Internet
Cách hai loại cây này tồn tại và phát triển giống như cách người Nhật với nghị lực phi thường vượt lên điều kiện khí hậu khắc nghiệt và tài nguyên tự nhiên khan hiếm để phát triển.
Tạo ấn tượng thị giác
Để khu vườn không đơn điệu và không gian được mở rộng, người Nhật đã lựa chọn phương pháp tạo ấn tượng thị giác. Cây thường xanh như tùng la hán, thông đen cần thiết để duy trì màu sắc phối hợp cơ bản của khu vườn; giữ cho khu vườn được màu xanh quanh năm. Trong khi đó cây thay lá tạo được sự thay đổi, khiến cho khu vườn không đơn điệu. Đồng thời tạo cho khu vườn những nét đẹp sinh động theo từng mùa. Những cây lùm bụi thay lá thường được dùng chủ yếu để phô bày màu sắc. Góp phần tạo nên những nét chấm phá trong vườn Nhật là những cây cảnh quan lưu niên nở hoa theo mùa như phong; đỗ quyên; Đặc biệt là anh đào loài hoa biểu tượng cho Nhật Bản.
Ảnh: Internet
Trong một sân vườn và trong một số kiểu vườn Nhật, cách vận dụng một số loại cây có thể đánh lừa con mắt theo một cách khác. Một khóm tre vàng cao vươn lên khỏi bờ tường, che khuất góc nhà với những ngọn lá lung lay, thân tre đong đưa nhè nhẹ, sẽ tạo nên ảo giác ảo giác khu vườn rộng hơn phạm vi giới hạn, đằng sau góc nhà vẫn còn một phần sân bị che khuất.
