Nhu cầu phát triển bức thiết
Tại Việt Nam hiện nay, đa số các giải pháp công trình xanh mới chỉ được áp dụng với các dự án lớn, thuộc phân khúc cao cấp. Theo khảo sát tại 3 TP lớn là Hà Nội, TP.HCM và Đà Nẵng, có gần 75 – 80% số lượng nhà ở đô thị tại các đô thị trên là nhà ở thấp tầng (số liệu thống kê năm 2015); 90% trong số này được xây dựng và cải tạo từ sau năm 1995.
Ảnh: Internet
Nhìn vào những số liệu trên, dễ dàng nhận thấy rằng: nhà ở vừa và nhỏ là phân khúc lớn nhất trong lĩnh vực xây dựng nhà ở dân dụng tại nước ta; có số người sử dụng nhiều nhất; tiêu tốn nhiều năng lượng nhất. Vì vậy, việc phát triển kiến trúc xanh cho các công trình vừa và nhỏ là rất cần thiết. Nếu ứng dụng tốt các giải pháp xanh tại những công trình nhà ở vừa và nhỏ sẽ tạo nên một cộng đồng phát triển bền vững.
Dù chưa nhiều, nhưng Việt Nam chúng ta cũng đã có những công trình nhà ở vừa và nhỏ ứng dụng rất tốt kiến trúc xanh.
Một số công trình nhà ở vừa và nhỏ ứng dụng kiến trúc xanh
Bình House
Bình House là công trình được xây dựng trên khu đất nằm tại trung tâm TP Hồ Chí Minh; dành cho một gia đình gồm ba ba thế hệ. Vườn cây đặt xen kẽ giữa các không gian, lệch nhau theo phương đứng; kết hợp việc thiết kế các gian phòng với hai mặt là cửa kính trượt.
Phòng khách, phòng ăn, phòng ngủ, phòng học là những khoảng mở liên tục. Từ một gian phòng, có thể phóng tầm mắt đến các phòng khác; xuyên qua những khoảng vườn xanh mướt, trò chuyện cùng nhau.
Ảnh: Internet
Các không gian như bếp, phòng tắm, hành lang, cầu thang được đặt ở hướng tây nhằm hạn chế các bức xạ nhiệt. Các không gian đặt lệch nhau tạo ra sự chênh lệch áp suất. Do đó, khi những ngôi nhà xung quanh được xây dựng, sự thông gió tự nhiên vẫn được diễn ra.
Các khoảng vườn trên mái đan xen vừa để trồng các cây bóng mát, giảm nhiệt độ trong nhà; vừa để trồng rau phục vụ nhu cầu rau sạch cho bữa ăn hằng ngày. Đây là giải pháp nông nghiệp theo phương đứng phù hợp với bối cảnh của các ngôi nhà trong thành phố. Nó cũng phù hợp với phong cách sống của người Việt.
Ảnh: Internet
Ngoài ra công trình còn sử dụng các vật liệu bền vững như đá tự nhiên, gỗ, bê tông trần; kết hợp với giải pháp vi khí hậu tăng cường thông gió và lấy sáng tự nhiên,
Nhờ các yếu tố trên, năng lượng tiêu thụ, chi phí vận hành và bảo trì được tiết kiệm tối đa. Hệ thống điều hòa dự phòng gần như không cần sử dụng đến.
V+H House
V+H House tọa lạc trên khu đất nằm gần đường vành đai với mật độ giao thông cao tại Cổ Nhuế, Hà Nội. Nơi đây thiếu cây xanh, thiếu không gian công cộng cho người dân thư giãn. Mục đích của công trình là tạo ra không gian sống thoải mái cho gia đình 4 người trong một diện tích nhỏ. Các không gian chức năng trong nhà được phân cách vô hình bởi cây xanh và thực vật; vừa với mục đích trang trí, vừa thay thế cho các bức tường cổ điển.
Ảnh: Internet
Công năng mặt bằng được chia đơn giản và hiệu quả. Tầng một là không gian sinh hoạt chính và các phòng được ngăn cách với nhau bằng cây xanh mà vẫn giữ được sự kết nối. Trong khi đó tầng 2 là không gian nghỉ ngơi kết hợp với vườn cây. Các công trình phụ trợ như nhà tắm, phòng giặt, cầu thang được đặt về một phía theo chiều dài của ngôi nhà để tiết kiệm diện tích.
Ảnh: Internet
Căn nhà được thiết kế bởi các vật liệu như gạch ngói với các thủ pháp xây dựng thủ công. Sử dụng các biện pháp chiếu sáng tự nhiên tận dụng tốt gió và ánh nắng mặt trời. Đối với việc giảm tiêu thụ điện từ hệ thống điều hòa không khí, ngôi nhà đảm bảo hệ thống thông gió tự nhiên.
V+H House với thiết kế nhiều sân vườn mở kết hợp cùng các yếu tố tiện nghi của cuộc sống hiện đại ngày nay đã mang đến nét mới lạ và độc đáo.
The HUT
The HUT được thiết kế cho một cặp vợ chồng trẻ ở quận Thủ Đức, thành phố Hồ Chí Minh. Sau các hoạt động bên ngoài, họ yêu cầu một không gian yên tĩnh và thanh bình.
Ảnh: Internet
Trong tổng thể không gian ngôi nhà chỉ thiết kế một cửa chính. Ngôi nhà như một kết nối liền mạch, không có giới hạn giữa nhà và vườn – cảm giác tự do. Kệ sắt được sử dụng như một cách để định vị giữa phòng khách và hiên nhà, nhưng không làm mất thông gió.
Không gian bếp được ngăn cách bởi ánh sáng tự nhiên, kết hợp một khu vườn nhỏ với một số loại rau để nấu ăn. Khu vườn nhỏ như một cái bẫy gió lưu thông không khí cho ngôi nhà. Phòng ngủ được bố trí ở cuối ngôi nhà kết hợp với một khu vườn nhỏ.
Ảnh: Internet
Không có những thiết kế cầu kì nhưng ngôi nhà vẫn tận dụng tốt các nguồn năng lượng tự nhiên, tạo nên một không gian sống thoải mái, hòa hợp với thiên nhiên.
Việc phổ biến kiến trúc xanh cho các công trình nhà ở vừa và nhỏ là hoàn toàn có thể. Chúng ta hoàn toàn có thể ứng dụng những giải pháp hạn chế tăng chi phí như giảm nhu cầu sử dụng – thiết kế thụ động; Sử dụng các nguồn năng lượng tự nhiên truyền thống,…